Łuków – to najstarszy gród środkowej części wschodnich kresów dawnej Rzeczypospolitej. Położony na szlaku komunikacyjnym wschód-zachód stanowił ważny punkt pod względem gospodarczo-handlowym, jak też i strategicznym. Sąsiedztwo od północnego-wschodu z pogańskimi ludami, takimi jak: Jadźwingowie, Litwini i Prusowie, a od wschodu chrześcijańskich Rusinów, narażało nasz region na bardzo częste zniszczenia i grabieże od najdawniejszych czasów. W latach późniejszych docierali tu również Tatarzy, Kozacy, węgierskie wojska Jerzego Rakoczego, pustoszyły ziemię łukowską oddziały rosyjskie, szwedzkie, saskie i pruskie, dawali się też we znaki nawet Francuzi w czasie kampanii napoleońskiej.

Początki miasta Łukowa giną w pomroce dziejów, ale ponieważ mówi się o nim, jako “miejscu warownym“ już pod koniec pierwszej połowy XIII w., można przypuszczać, że Łuków istniał już znacznie wcześniej. Władcy polscy starali się uczynić gród umocnionym ośrodkiem obronnym dla stawienia skutecznie czoła najeźdźcom, toteż stanął tutaj zamek, chociaż drewniany, obsadzony załogą wojskową. Miał też w Łukowie swoją siedzibę kasztelan.

Jan Stanisław Majewski, znany przedwojenny regionalista łukowski, w swojej monografii miasta uznał za pierwszą wzmiankę o Łukowie informację Jana Długosza, który w swej “Kronice” pisze, iż zdobyty w roku 1233 na Jadźwingach Kock został oddany w zależność kasztelana łukowskiego. Stąd m.in. w dwudziestoleciu międzywojennym przyjęto rok 1933 jako datę obchodów 700-lecia m. Łukowa. Nie będziemy wnikać w różne rozprawy historyczne odnośnie szczegółów (ponoć zawsze ‘diabeł w szczegółach siedzi …), ale mając tamten obchód bardzo daleko za sobą, a niedawno w roku 1983 już i 750-lecie, poprzestańmy na satysfakcji, że Łuków to bardzo stare miasto.